هفتاد تا نود درصد از جمعیت جهان را راست دستها تشکیل میدهند. از طرفی تعداد چپ دستها در بهترین حالت چیزی بین 8 تا 15 درصد میباشد. چپ دستی یا راست دستی شاید بیش از هر چیز به نوع عملکرد مغز مرتبط باشد. چگونگی مواجهه با دانش آموزان و هنرجویان چپ دست معمولاً یکی از مشکلات آموزشی دبیران هنر به شمار میرود. حال سؤال اینجاست که آیا خوشنویسی برای چپ دست ها یک امر ممکن به شمار میرود یا نه؟
تفاوت یک فرد دست راست و دست چپ
شایعات پیرامون دست چپها، گاهی بر روی زندگی این افراد اثر میگذارد. برای مثال ممکن است برخی از معلمان نگاه ناامیدانه ای به این گروه از دانش آموزان داشته باشند و این در حالی است که چپ دستها نیز درست به اندازه راست دستها انطباق پذیری دارند و میتوانند تمامی هنرهای مشابه از جمله خوشنویسی را دنبال کنند.
بنابراین بهتر است در حق چپ دستها بیانصافی نکنیم و بدانیم که این گروه نیز از تواناییهای یکسان و حتی گاهی بالاتر برخوردار میباشد.
نوع حرکت طبیعی چپ دستها که از چپ به راست است، نمیتواند در یادگیری هنر خوشنویسی مانعی ایجاد کند. در خط نستعلیق خیلی از حروف از بالا آغاز میشوند و در نهایت به خط زمینه یا پایین آن ختم میشوند که در این مورد نیز تفاوتی بین یک فرد راست دست و چپ دست وجود ندارد. بنابراین یادگیری خوشنویسی برای چپ دست ها بلامانع میباشد.
همچنین بخوانید: ” آموزش ساخت مرکب خوشنویسی با ساده ترین روش ”
کدام قلم برای افراد چپ دست مناسب است؟
معلمان با تجربه معتقدند که در بحث خوشنویسی برای چپ دست ها، لزوماً تمامی دانش آموزان با قلم یکسانی احساس راحتی نمیکنند. در هر دو گروه تکیه قلم بر روی گودی دست و انتهای قلم بین انگشت شست و اشاره قرار میگیرد. در نتیجه قلم تراشیدن برای هنرجویان راست و چپ دست یکسان است.
اساساً قلمهای چپ دستها از نظر شیوه تراش تفاوتی با قلمهای راست دستها ندارد. به عبارت دقیقتر قسمت وحشی قلم در هنگام نوشتن در سمت راست قرار میگیرد، اما معمولاً شیب نوک قلم یک دانش آموز چپ دست بیشتر است.
از نظر اساتید، شیب قلم باید به درجات گوناگونی قط زده شود تا بهترین قط قلم همراه با شیبی که دانش آموز چپ دست بتواند راحتتر با آن بنویسد توسط او تأیید شود.
آموزش خوشنویسی با دست چپ
آموزش خوشنویسی هیچ تفاوتی در چپ دستها و راست دستها ندارد و در این بین تنها پشتکار و تمرین است که باعث پیشرفت افراد میشود. به خاطر بسپارید که دانش آموزان چپ دست معمولاً خوش نویسان موفقی میشوند، بنابراین زدودن این تصور که خوشنویسی برای چپ دست ها امری ناممکن است، اولین گام آموزش محسوب میشود.
با مطالعهی مطالب بالا مشخص میشود که در بحث خوشنویسی برای چپ دست ها، ابتدا باید در جهت ایجاد علاقه و روحیه به دانش آموز کمک کرد و سپس در بُعد عملی او را راهنمایی نمود.
از جمله مهمترین نکاتی در بحث خوشنویسی برای چپ دست ها باید به آنها توجه شود عبارت هستند از:
- چپ دستها ترجیح میدهند میدان قلم بازتری داشته باشند.
- ترجیح میدهند زبانهی قلم بلندتری داشته باشند تا از این طریق بتوان قدرت چرخش قلم، خصوصاً در صعودها را افزایش داد.
- با توجه به موضوع قبل، خیلی از چپ دستها شیب قلم خود را نسبت به قلم راست دستها کمی بیشتر میکنند و باز به منظور جریان بهتر و بیشتر مرکب، بر زدن «فاق» یا همان شکاف وسط زبانهی قلم تاکید دارند.
- استفاده از مرکب رقیق و استفاده از تراش قلم، به نحوی که دانش آموز بتواند به قدرت مرکب برداری بیشتری دست پیدا کند باعث میشود تا روانی و حرکت مناسب قلم، به بهترین نحو ممکن برای دانش آموز ایجاد شود.
- از نگاه چپ دستها بهترین حالت جهت گرفتن کاغذ و زاویهی آن نسبت به چشم، حالت مایل است. چرا که در حالت مایل، میدان دید چشم دانش آموز افزایش مییابد. البته تمامی دست چپها از این قائده پیروی نمیکنند.
سخن پایانی
فروشگاه اعتدال ، برند تخصصی اقلام و لوازم خطاطی، طراحی و خوشنویسی ازجمله انواع جوهر، مرکب، ماژیک و دفاتر خوشنویسی در ایران است. اعتدال اینک مفتخر است که سابقه چندین دهه خدمترسانی به هنرمندان گرامی را برعهده دارد.